ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ား၊ ပိုင္ရွင္မဲ့ ေခြးမ်ားႏွင့္ ေခြးရူးအႏၱရာယ္

မၾကာေသးတဲ့ တစ္ညေနက အိမ္နီးခ်င္း စကၤာပူႏိုင္ငံသား အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္နဲ႔ အိမ္ေအာက္မွာေတြ႕လို႔ ႏွဳတ္ဆက္ရင္း စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ သူ ၿပီးခဲ့တဲ့လက ျမန္မာျပည္ကို အလည္သြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ သဘာဝက ေပးထားတဲ့ ေတာေတာင္ ေရေျမေတြနဲ႔ သိပ္လွတဲ့ႏိုင္ငံ၊ လည္စရာ ပတ္စရာ ၾကည့္စရာ စိတ္ဝင္စားစရာ ေနရာေဒသေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ့ႏိုင္ငံ၊ ေနာက္တစ္ေခါက္ မျဖစ္မေန ထပ္သြားခ်င္စရာေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံ ျဖစ္တယ္ လို႔ ဆိုတယ္။ သူတို႔က Tour Group နဲ႔သြားတာျဖစ္ၿပီး ဆယ္ညအိပ္ ဆယ့္တစ္ရက္ခရီးမွာ ရန္ကုန္၊ ပုဂံေညာင္ဦး၊ ပုပၸါး၊ မႏၲေလး၊ ဟဲဟိုး၊ အင္းေလးနဲ႔ ပင္းတယျမိဳ႔ေတြကို ေရာက္ခဲ့တယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ ပုဂံဘုရားေတြကို အခ်ိန္ယူၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး ဖူးခြင့္ရလို႔ အထူးပဲ ၾကည္ႏူး ေက်နပ္ရေၾကာင္း၊ ဘုရားဖူးဧည့္သည္ေတြကို ဘုရားေပၚတက္ၿပီး ေနဝင္ခ်ိန္ၾကည့္ဖို႔ ဓါတ္ပံုရိုက္ဖို႔ ခြင့္မျပဳေတာ့တာဟာ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔အတူ မႏၲေလးက်ံဳးကို သေဘာက်ၿပီး ဦးပိန္တံတားက ပတ္ဝန္းက်င္က ျမင္ကြင္းေတြဟာ အင္မတန္မွ လွပတဲ့အေၾကာင္း (သူက U Bain Bridge - ယူဘိန္ Bridge လို႔ အသံထြက္လို႔ ခဏေၾကာင္ၿပီး စဥ္းစားလိုက္ရေသးတယ္။) ေဖါင္ေတာ္ဦးဘုရားကို ေရႊသကၤန္း ကပ္လွဴခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း၊ အင္းေလးေရျပင္ျပာနဲ႔ ပင္းတယကိုလည္း ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ 

ရန္ကုန္မွာေတာ့ ေရႊတိဂံု၊ ဆူးေလဘုရားနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဈးကို ေရာက္ခဲ့တယ္ ကရဝိတ္ ေရာက္ခဲ့တယ္၊ ေနေရးထိုင္ေရး စားေရးေသာက္ေရး အစစ အရာရာ အဆင္ေျပတဲ့အေၾကာင္းေတြ ေျပာအၿပီးမွာ တစ္ခုပဲ... စိတ္မရွိပါနဲ႔ေနာ္ ဆိုၿပီး အားတံု႔အားနာနဲ႔ ေျပာတာက လမ္းမေပၚမွာ လမ္းသြယ္ထဲမွာ ဟိုနား ဒီနားမွာ ပိုင္ရွင္ရွိဟန္မတူတဲ့ ေခြးေလေခြးလြင့္ေတြက ေနရာအႏွံ႔ ရွိေနတာ အဆင္မေျပဘူး၊ သူ ေၾကာက္တယ္တဲ့။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ နီးနီးနားနား ေနရာေတြကို လမ္းေလွ်ာက္သြားခ်င္ေပမယ့္ မသြားရဲဘူး၊ Grab ေခၚရတယ္။ သူ႔သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ရန္ကုန္ကို အလည္သြားရင္း ေခြးကိုက္ခံထားရဖူးေတာ့ သူပိုေၾကာက္ေနတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ေျပာလာတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ခရီးသြားဧည့္သည္ေတြ မ်ားမ်ားလာေစခ်င္ရင္ အဲဒီ လမ္းေဘးက ပိုင္ရွင္မဲ့ ေခြးေတြကို အရင္ဆံုး တစ္ခုခု စီစဥ္ႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ အၾကံေပးခ်င္ပါတယ္ တဲ့။ သူ႔စကားအဆံုးမွာ ကြ်န္မ ဆက္ေတြးစရာ အေတြးစေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႔ က်န္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ကို အလည္သြားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြဆီက လမ္းေဘးေခြးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကြ်န္မ ၾကားရတာ ဒါပါနဲ႔ဆို ေလးႀကိမ္ေျမာက္ပါ။ ပထမနဲ႔ ဒုတိယအၾကိမ္က အလုပ္တာဝန္နဲ႔သြားတဲ့ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ေတြဆီက ျဖစ္ျပီး တတိယအၾကိမ္ကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ဆီကပါ။ သူတို႔ေျပာစကားေတြ အားလံုးက အတူတူပါပဲ။ ေခြးရူးအႏၱရာယ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္ဆိုတာ အဲဒီက လူေတြ မသိၾကတာလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတာင္ ပါပါေသးတယ္။ 

ကြ်န္မအေတြးေတြက အဲဒီမွာတင္ရပ္မေနပဲ ဟိုးတစ္ႏွစ္က အကိုတစ္ေယာက္ သူ႔အိမ္ေရွ႕ သူထိုင္ေနတုန္း ဘယ္ကဘယ္လို ေရာက္လာမွန္း မသိတဲ့ ေခြးတစ္ေကာင္က အသားလြတ္ လာကိုက္သြားတာ၊ ကုိက္တာမွ သူ႔တစ္ေယာက္တည္းေတာင္ မဟုတ္ လမ္းေပၚမွာ ေအးေအးသက္သာ လမ္းေလွ်ာက္သြားေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ ေနာက္ထပ္ လူႀကီးတစ္ေယာက္ကိုပါ ဆက္တိုက္ ကိုက္သြားေသးတာ၊ ေနာက္ကြ်န္မ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္လည္း ကားေတြကို ေရွာင္ျပီး လမ္းေဘးကပ္ေလွ်ာက္ေနရင္း ေရေျမာင္းထဲက တက္လာတဲ့ေခြးက လွမ္းကိုက္လိုက္တာ၊ ေခြးေတြက ကိုက္ျပီး ထြက္ေျပးသြားတာဆိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ကလည္း မလြယ္... လိုအပ္သမွ် ေဆးကုသမွဳတြ အျမန္ဆံုးလုပ္ျပီး မိသားစုေတြ ေသာကကိုယ္စီနဲ႔ ရင္တထိတ္ထိတ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ရတဲ့ ေန႔ရက္ေတြအေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕ေတြက အိမ္က ထမင္းက်န္ ဟင္းက်န္ေတြ ခ်ေကြ်းထားၿပီး တစ္ခုခုလည္းျဖစ္ေရာ သူတို႔နဲ႔ ဘာမွ မဆိုင္သလို ေမးမရ ျမန္းမရ တာဝန္မဲ့ ေနတတ္ၾကတာေတြအေၾကာင္းကို ျပန္သတိရရင္း သူတို႔ေျပာတာ ဟုတ္တယ္လို႔ ေတြးေနတုန္း ဒီေန႔မနက္မွာ စာေရးေဖၚ မိတ္ေဆြ ကိုလင္းသူရိယႏြယ္ “7 days ေန႔စဥ္သတင္းစာ” မွာ ေရးထားတဲ့ ေဆာင္းပါးတိုေလးကို ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ေဆာင္းပါးရွင္ ကိုလင္းသူရိယႏြယ္က စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ျပီး အင္ဂ်င္နီယာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ပါ။ 

"ပိုင္ရွင္မဲ့ေခြး ေခြးရူးေရာဂါ ျပႆနာနွင့္ ျပည္သူ႔ အသံ" ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္က ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႕အသံကို အခုလို ၾကားသိရပါတယ္။

"လမ္းေဘး ေခြးေလေခြးလြင့္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈအေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေထာက္ခံပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းေပးဖို႔ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အဆိပ္ခ်တဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခား ေျဖရွင္းနည္းေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္လည္း ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္လက္ရွိေနထိုင္ေနတဲ့ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာလည္း တခ်ိန္က အလားတူျပႆနာမ်ဳိး ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ တိရိစာၦန္ေတြကို ညွဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္သူတို႔ရဲ႕ေဘးက ကာကြယ္ေပးတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔အတူ တာဝန္ရွိ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ပူးေပါင္းျပီး ေျဖရွင္းၾကရတာပါ။ ေခြးေတြကို ေဘးလြတ္ရာ ေနရာမွာ ျခံေတြခတ္ၿပီး ထားတယ္။ အထီးအမ အတူထားေပမဲ့ သားေၾကာျဖတ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ မေပါက္ဖြားႏိုင္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားလိုက္ပါတယ္။

အဲဒီလို ထားတဲ့ ေခြးေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စရိတ္စကကို fund raising လုပ္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြက တိရိစာၦန္ခ်စ္သူမ်ား ပရဟိတ အဖြဲ႕ေလးေတြ ဖြဲ႕ၿပီး ေက်ာင္းပိတ္ရက္ေတြမွာ လူစည္ကားတဲ့ ကားဂိတ္ေတြ၊ ဘူတာ႐ံုေတြမွာ အလွဴခံထြက္ၾကတယ္။ အဲဒီကရတဲ့ ေငြေတြကို ေခြးေတြ အသံုးစရိတ္အတြက္ လွဴဒါန္းၾကပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္တဲ့အတြက္လည္း ေက်ာင္းေတြက ဒီေက်ာင္းသားေတြကို လူမႈေရးဘာသာရပ္ အတြက္ အမွတ္ေတြ ေပးပါတယ္။

ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေခြးေလေခြးလြင့္ မ်ဳိးဆက္တစ္ဆက္ ကုန္ဆံုးသြားခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ မ်ဳိးဆက္ မက်န္ေတာ့တဲ့အတြက္ အခုအခ်ိန္မွာဆိုရင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံရဲ႕ လမ္းေတြေပၚမွာ ေခြးေလေခြးလြင့္ေတြ လံုးဝ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ဒါဟာ အေကာင္းဆံုး ေျဖရွင္းနည္း ျဖစ္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ယူဆပါတယ္။"

****

သူေရးထားတာကို ကြ်န္မ ရာႏွဳန္းျပည့္ သေဘာတူ ေထာက္ခံပါတယ္။ အခုလို သေဘာတူ ေထာက္ခံဖို႔ရာ ခိုင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းေတြကလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒီလိုပါ... လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္က WHO (World Health Organization) ရဲ႕ စစ္တမ္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေခြး႐ူးေရာဂါ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားတဲ့ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ စစ္တမ္းအရဆို တစ္ႏွစ္ကို ေခြးကိုက္မွဳ ၆၀၀,၀၀၀ (ေျခာက္သိန္း) ခန္႔ရွိၿပီး ေခြး႐ူးေရာဂါ ျဖစ္ပြားမွဳက တစ္ေထာင္ေလာက္ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆိုေတာ့ တြက္ၾကည့္လိုက္ရင္ တစ္ရက္ကို လူ ၁၆၀၀ ေက်ာ္ ေခြးကိုက္ခံေနၾကရတယ္ေပါ့။ ဘယ္ေလာက္မ်ားတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြပါလိမ့္...

တိရိစာၧန္ေတြကို ခ်စ္ခင္တတ္တဲ့သူဟာ ႏွလံုးသားေတြ ေႏြးေထြးတဲ့သူ၊ သူတပါးကို ၾကင္နာ သနားတတ္ ကိုယ္ခ်င္းစာနာတတ္တဲ့သူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ စာေတြထဲမွာ ကြ်န္မ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ ကြ်န္မကိုယ္တိုင္ကလည္း ေခြးေလးေတြ ေၾကာင္ေလးေတြ အပါအဝင္ အိမ္ေမြးတိရိစာၧန္ အေကာင္ေလးေတြကို အင္မတန္ ခ်စ္ခင္တတ္ပါတယ္။ သံေယာဇဥ္ေတြ မ်ားရလြန္း ပူေလာင္ရလြန္းတာကတစ္ေၾကာင္း၊ ေမြးထားၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ ဂ႐ုမစိုက္ႏိုင္ တာဝန္မေၾကႏိုင္ရင္ ခက္မွာစိုးတာက တစ္ေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္ ေၾကာင္တစ္ေကာင္နဲ႔ ေခြးေလးတစ္ေကာင္း ေမြးအျပီး သူတို႔ေလးေတြ ေသဆံုးသြားျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဘာအေကာင္မွ ထပ္မေမြးေတာ့တာပါ။ အခုကိစၥမွာလည္း လမ္းေဘးက ပိုင္ရွင္မဲ့ ေခြးေလေခြးလြင့္ေတြကို အညႇာအတာကင္းကင္းနဲ႔ ကိစၥတံုး လုပ္ပစ္ဖို႔ ေျပာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုက ဦးေဆာင္၊ နည္းလမ္းတစ္ခုခု ရွာေဖြျပီး စနစ္တက် ထိန္းသိမ္းေပးဖို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ ေခြး႐ူးေရာဂါဆိုတာက ေခြးအခ်င္းခ်င္း တစ္ေကာင္နဲ႔ တစ္ေကာင္ ကိုက္ရင္းကေန အလြယ္တကူ ကူးစက္ပ်ံ႕ပြားလာတတ္တဲ့ ေရာဂါမ်ိဳးပါ။ ကိုယ့္ကို ကိုက္တဲ့ေခြးက တကယ္သာ ေခြးရူးေရာဂါပိုး ရွိေနတာ ေသခ်ာခဲ့ရင္ ကုရာနတၳိ ေဆးမရွိ၊ ဘာမွ လုပ္လို႔မရပဲ အသက္ဆံုးရွံဳးရမွာပါ။ ေခြး႐ူး မ႐ူးကိုု ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ရာကလည္း လမ္းေပၚမွာ ေနေနတဲ့ ေခြးေတြမို႔ ဘယ္က ေရာက္လာတာမွန္းမသိ၊ ဘယ္သူကမွလည္း တာဝန္မခံ၊ တစ္ခ်ိဳ႔က်ေတာ့လည္း ေကြ်းတုန္းက ေကြ်းထားၿပီး တကယ္တမ္း သိခ်င္လို႔ စံုစမ္း ေမးျမန္းၾကည့္ေတာ့ ပိုင္ရွင္နာမည္ခံဖို႔ မဆိုထားနဲ႔ မသိဘူး မရွိဘူး ဘူးခံမယ္ ဆိုတာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ခဏတျဖဳတ္ အလည္အပတ္ေရာက္လာတဲ့ ခရီးသြားဧည့္သည္ေတြသာမက၊ ေန႔စဥ္ လွဳပ္ရွားသြားလာေနရတဲ့ လမ္းသြားလမ္းလာေတြအတြက္ပါ အင္မတန္မွ စိတ္ေၾကာင့္ၾကစရာေကာင္းတဲ့ အေျခအေနတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ 

ဒါေၾကာင့္ ေခြးကိုက္တဲ့အမွဳ ေလ်ာ့က်သြားေစဖို႔၊ ေခြး႐ူးေရာဂါ ျဖစ္ပြားၿပီး အသက္ဆံုးရွံဳးရသူဦးေရ နည္းပါးေစဖို႔၊ အမ်ားျပည္သူေတြ လမ္းေပၚမွာ စိတ္ခ်လက္ခ် လံုျခံဳစြာ သြားလာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ပိုင္ရွင္မဲ့ လမ္းေဘးက ေလလြင့္ေခြးေတြကို စနစ္တက် စီစဥ္ ထိန္းသိမ္းေစလိုေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားသားေတြဆီက ျပန္ၾကားရတဲ့ အသံေတြနဲ႔ ကိုယ္သိသမွ် သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံရင္း ဒီစာစုကို ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစာစုထဲမွာ ေဆာင္းပါးတိုေလးကို ထည့္သြင္း အသံုးျပဳခြင့္ေပးတဲ့ ကိုလင္းသူရိယႏြယ္ ကို ဒီေနရာကေန ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။

သက္ေဝ

(၂၁ ႏိုဝင္ဘာ ၂၀၁၈)

- ၂၀၁၈ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္ 7 Day Daily ေန႔စဥ္သတင္းစာတြင္ ေဖၚျပျပီးျဖစ္သည္။