ခ်စ္ေသာ ရန္ကုန္

ရန္ကုန္ကို ကြ်န္မ ခ်စ္သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕အေၾကာင္းကို စာစီစာကံုးတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ေရးဖြဲ႕သီကံုးျပပါဟု ဆိုလွ်င္ ရန္ကုန္တြင္ ႏွစ္သံုးဆယ္နီးပါး ေနထိုင္ၾကီးျပင္းခဲ့ရသူ ကြ်န္မအဖို႔ ေရးစရာ အေၾကာင္းအရာ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနခဲ့ပါသည္။ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ကြ်န္မ ေနထိုင္ျဖတ္သန္းခဲ့ရေသာ ပထမ ဆယ္စုႏွစ္၊ ဒုတိယ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ တတိယ ဆယ္စုႏွစ္ဟု အၾကမ္းအားျဖင့္ ပိုင္းျခားကာ ေရးျပလိုပါသည္။

(၁)
ကြ်န္မ ျဖတ္သန္းခဲ့ရေသာ ပထမ ဆယ္စုႏွစ္ - ကေလးဘဝတြင္ ရန္ကုန္ကို ပ်က္ပ်က္ထင္ထင္ သိရွိမွတ္မိသမွ်က အစိမ္းေရာင္ သံဇကာကြက္မ်ားႏွင့္ ကြ်န္မတို႔အိမ္ကေလး၊ အိမ္ေရွ႕ျခံစည္းရိုးတေလွ်ာက္မွ စီးပြားဂမုန္းပင္မ်ား၊ တိုက္ပန္းႏြယ္မ်ားႏွင့္ မိုးဦးက်ကာလမ်ားတြင္ မိုးေရစက္မ်ားၾကားမွ ေမႊးျမေနေသာ ဇြန္ပန္းရံုမ်ား၊ ေရႊတိဂံုဘုရား၊ တိရိစာၦန္ရံု၊ ေတာ္လွန္ေရးပန္းျခံ၊ က်ိဳကၠဆံကြင္း ႏွင့္ ကြ်န္မ တက္ခဲ့ရေသာ ျမိဳ႔မ အမ်ိဳးသားေက်ာင္း (ယခု - အ ထ က ၂ ဒဂံု) တို႔သာ ျဖစ္ၾကသည္။ ကြ်န္မတို႔ ငယ္စဥ္က ရန္ကုန္သည္ သပ္ရပ္သည္၊ သန္႔ရွင္းသည္၊ ေအးခ်မ္းသည္၊ က်ယ္ဝန္းသည္၊ ေလေကာင္းေလသန္႔မ်ားေၾကာင့္ အသက္ ဝဝရွဴႏိုင္သည္။ အစစ အရာရာ ရိုးရွင္းသလို မိသားတစ္စုႏွင့္တစ္စု လူတန္းစား ကြာဟမွဳလည္း နည္းပါးသည္ဟု ျမင္မိပါသည္။

(၂)

ကြ်န္မ၏ ဒုတိယ ဆယ္စုႏွစ္ကာလတြင္မူ ရန္ကုန္သည္ အတန္ငယ္ ၾကြယ္ပိုးၾကြယ္ဝ ျဖစ္လာခဲ့ျပီ။ ႏိုင္ငံျခားမွ တင္သြင္းလာေသာ အသံုးအေဆာင္မ်ား၊ အဝတ္အထည္မ်ား ႏွင့္ အစားအေသာက္မ်ား ေခတ္စားစျပဳလာခဲ့သည္။ သေဘၤာသားမ်ားႏွင့္ ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သူမ်ားထံမွ ေဖာရင္းမိတ္ (ႏိုင္ငံျခားျဖစ္) ဟူေသာ စကားကို ၾကားလာရသည္။ ဆင္းဒဝစ္ရွ္၊ ဟမ္ဘာဂါ၊ ဆာလာမီ၊ အီကလဲ စေသာ အစားအေသာက္မ်ား ေပၚလာျပီး Joy House/ Hello စေသာ ဆိုင္မ်ား ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ စတင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ်လာခဲ့ၾကသည္။ ေဖာ့ရွန္၊ အိရွန္၊ ဒါးၾကီးပါတိတ္၊ ဘူးပါတိတ္၊ ကီမိုႏို စေသာ ေဝါဟာရမ်ား အမ်ိဳးသမီးမ်ားအၾကားတြင္ ေရပန္းစားသည္။ စိန္ဂြ်န္းေစ်းႏွင့္ ေမွာင္ခိုဟူေသာ စကားလံုးကို မၾကာခဏ ယွဥ္တြဲ၍ ၾကားလာရသည္။ လူငယ္မ်ားအၾကားတြင္ လမ္းသရဲ ဟူေသာ အေခၚအေဝၚ က်ယ္ျပန္႔လာျပီး အုပ္စုလိုက္ ခ်ိန္းပြဲမ်ားျပဳလုပ္ကာ ရန္ျဖစ္ၾကသည္။ နံပါတ္ဖိုး၊ ဟီးရိုးအင္း ဟူေသာ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ားအေၾကာင္းလည္း မၾကာခဏ ၾကားလာရသည္။ စတီရီယို ေတးသီခ်င္းမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ Music Plug ေတးသံသြင္းမွ ေရာင္းခ်ေသာ အျပာႏုေရာင္ ကာဗာတပ္ အဂၤလိပ္သီခ်င္းေခြမ်ားကိုလည္း နားေထာင္တတ္စျပဳလာခဲ့သည္။

ေတးဂီတဘက္သို႔ အာရုံတိမ္းညႊတ္လာအရြယ္တြင္ ေဖေဖက ဟီတာခ်ီအမ်ိဳးအစား ကက္ဆက္ကေလးတစ္လုံး ဝယ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ကက္ဆက္ေလးရလာျပီးေသာအခါ ကြ်န္မတို႔ ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ ရသမွ် မုန္႔ဖိုးမ်ား စုကာ သီခ်င္းေခြမ်ား ဝယ္ရန္၊ သီခ်င္းမ်ားကို ေရြးကူးရန္၊ သီခ်င္းစာအုပ္ ဝယ္ရန္ အစရွိေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားျဖင့္ ဘားလမ္းကို မၾကာခဏ သြားတတ္လာခဲ့သည္။ ကိုတင္အုန္းဆိုင္တြင္ စေတာ္ဘယ္ရီ လက္ေဖ်ာ္ ေသာက္ၾကသည္။ ဘားလမ္းႏွင့္ အနီးတဝိုက္ရွိ ယင္းမာ၊ ဂ်ဴပီတာ၊ စပါယ္ဦး၊ ပန္းႏုလဝန္း၊ Music Plug အစရွိေသာ ေတးသံသြင္းဆိုင္မ်ားသာမက မဂိုလမ္း ပန္းဆိုးတန္း ဆူးေလ အစရွိေသာ လမ္းမ်ားကိုလည္း ေျခရာျခင္းထပ္ေအာင္ ေလွ်ာက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုစဥ္က စီေျခာက္ဆယ္ ကက္ဆက္တစ္ေခြတြင္ သီခ်င္း ၁၂ ပုဒ္ ကူးၾကပါသည္။ ကက္ဆက္ေခြကာဗာတြင္ သီခ်င္းနာမည္မ်ားႏွင့္ သီဆိုသူ နာမည္ကို လက္ေရးစာလံုးျဖင့္ လွပေသသပ္စြာ ေရးသားၾကသည္။ ကြ်န္မ မုန္႔ဖိုးျဖင့္ ပထမဆံုးဝယ္ယူခဲ့ေသာ သီခ်င္းေခြမွာ ကိုင္ဇာႏွင့္ ေမဆြိ၏ တူႏွစ္ကိုယ္တိုင္းျပည္ အေခြျဖစ္ၿပီး တန္ဖိုးမွာ ကာဗာမပါ - ၂၃ က်ပ္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုစဥ္က စတီရီယိုသီခ်င္းေခြမ်ားတြင္ တိုင္းျပည္အက်ိဳးျပဳေတးသီခ်င္းတစ္ပုဒ္ မထည့္မေန ထည့္ရေသာေခတ္လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ေတးသံရွင္ ဗလကို ဘားလမ္းမွာ စတင္ေတြ႔ျမင္ခဲ့ဘူးသည္။ ဂ်ဴပီတာ ေတးသံသြင္းပိုင္ရွင္၏ သမီး အေတာ္ေခ်ာသည္ဟု ေမာင္ေလးက ျပသျဖင့္ (မဆီမဆိုင္) ၾကည့္ခဲ့ရေသးသည္။ ဘားလမ္းသြားရင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေဈး (စေကာ့ေဈး) ကို တစ္ခါစ ႏွစ္ခါစ သြားတတ္လာသည္။ ရွပ္အက်ႌအကြက္ ပြပြရွည္ရွည္မ်ား ဝယ္ယူ ဝတ္ဆင္တတ္လာသည္။ ပလက္ေဖါင္းေပၚမွာ ခ်ေရာင္းေသာ နာမည္ေက်ာ္ ႏိုင္ငံျခား မင္းသမီး မင္းသားပံု Wall sheet မ်ား၊ ျပကၡဒိန္မ်ားကို ရပ္ၾကည့္တတ္လာသည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႔လည္ လမ္းမၾကီးမ်ားေပၚတြင္ အမ်ားသူငါမ်ားႏွင့္အတူ ေရာေႏွာ လိုက္ပါရင္း ေအးေအးေဆးေဆး ေငးေမာကာ ေလွ်ာက္ခဲ့ရေသာ၊ လြတ္လပ္ေပ်ာ္ရႊင္ရေသာ အခ်ိန္ကာလမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ရုပ္ျမင္သံၾကားစက္မ်ား ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္လာၾကျပီး အိမ္မွာ မရွိေသးသူမ်ား ရပ္ကြက္ေကာင္စီရံုးေရွ႔တြင္ စုေဝးကာ သြားၾကည့္ၾကရသည္။ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္တြင္ လူၾကီးမ်ား အားလံုးလိုလို ပါတီ ေကာင္စီဝင္ ျဖစ္ၾကရသည္။ ထိုသူမ်ားကို ရပ္ေရး ရြာေရးမ်ားတြင္ ေရွ႕ဆံုးမွာ ေတြ႔ရတတ္ျပီး သူတို႔ကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ အျမဲတမ္း အေရးၾကီးေနတတ္ၾကသည္။ ထိုစဥ္က ရန္ကုန္သည္ မီးမပ်က္တတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ ေႏြညမ်ားတြင္ လွ်ပ္စစ္မီးအလင္းေရာင္က ပူသည္ဟု ဆိုကာ တမင္ မီးမွိတ္ျပီး အေမွာင္ထဲတြင္ ျမက္ဖ်ာေခ်ာေလး ခင္းထိုင္ရင္း ေမေမသုပ္ေပးေသာ လဖက္သုပ္ ဂ်င္းသုပ္မ်ား စားၾကရသည္။ ညက ေမွာင္ေမွာင္မွာ ျခင္မ်ား မရွိသလို ျခင္ေဆးေခြလည္း ဘယ္သူမွ မေရာင္းၾကပါ။

လမ္းမီးတိုင္ နီက်င္က်င္ေအာက္မွ ေျမနီကုန္းညေစ်းတန္း၊ လွည္းတန္ညေစ်းတန္းမ်ားတြင္ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္မ်ား ေရာင္းခ်လ်က္ စည္ကား၏။ ေျမနီကုန္းေစ်းမွ စာအုပ္အေဟာင္းဆိုင္တြင္ ဒဂုန္တာရာ၏ ေမ စာအုပ္ကို သံုးက်ပ္ျဖင့္ ဝယ္ခဲ့ဖူးသည္ကို ေမ့မရ။ ပြင့္လင္းရာသီ ဘုရားပြဲမ်ားတြင္ စင္တင္ေတးဂီတပြဲမ်ား က်င္းပလာၾကသည္။ ထိုပြဲမ်ားကို မၾကည့္ဖူးေသာ္လည္း ရုပ္ျမင္သံၾကားတြင္ အဆိုေတာ္မ်ား၏ ေတးဂီတအစီအစဥ္ကို အျမဲေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာ့ရုပ္ျမင္သံၾကား၏ စည္းကမ္းခ်က္အတိုင္း သီခ်င္းဆိုစဥ္ အဆိုေတာ္မ်ား ေတးသြားႏွင့္အညီ စည္းခ်က္ႏွင့္အညီ လွဳပ္ရွား ကခုန္ျခင္း မျပဳရပါ။ မတ္မတ္ရပ္လွ်က္က ျငိမ္သက္စြာ သီဆိုၾကရေလ၏။ ယခုအခ်ိန္ျပန္ၾကည့္လွ်င္ အနည္းငယ္ေတာ့ ရယ္စရာေကာင္းပါသည္။

ဒုတိယ ဆယ္စုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းကာလတြင္ ကြ်န္မ စက္မွဳတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ရန္ကုန္သည္ အနည္းငယ္ပိုမို ရွဳပ္ေထြးလာေသာ္လည္း ကြ်န္မမ်က္စိထဲတြင္ေတာ့ ခ်စ္မက္ဖြယ္ရာ လွပေနျမဲျဖစ္သည္။ ဇြန္လ ေက်ာင္းဖြင့္ရက္သည္ မိုးေရစက္တို႔ႏွင့္အတူ စိမ္းလန္းေအးျမစြာ ေရာက္လာေလ့ရွိျပီး ေႏြရာသီတြင္ ကံ့ေကာ္ပန္းမ်ား စိန္ပန္းမ်ားႏွင့္ ပိေတာက္ပန္းမ်ားလည္း အခ်ိန္မွန္ပြင့္ၾကသည္။ "ရာသီမသိ ပန္းနွင့့့္ညႇိ" ဆိုသလို အမွန္တကယ္ညႇိ၍ ရခဲ့ေသာ အခ်ိန္ကာလမ်ားလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ေဆာင္းရာသီ မနက္ေစာေစာတြင္ ႏွင္းေငြ႔မ်ားျဖင့္ ပိတ္သည္း မွဳန္ရီေနတတ္ျပီး ညေနခင္းမ်ားမွာ ေနဝင္ခ်ိန္ေစာကာ ေမွာင္ရိပ္သန္း၍ ေဆာင္းပီသခဲ့သည္။

အင္းစိန္ ႀကိဳ႕ကုန္းတြင္တက္ရေသာ စက္မွဳတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘဝတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဈးကို မေရာက္ျဖစ္ေတာ့ပဲ ေက်ာင္းသြား ေက်ာင္းျပန္ လွည္းတန္းေစ်းကို ပိုမို ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္လာခဲ့သည္။ လွည္းတန္းေစ်းႏွင့္ အနီးတဝိုက္သည္ အခုကဲ့သို႔ မရွဳပ္ေထြး၊ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူတို႔၏ ေျခရာမ်ားျဖင့္ ရိုးရွင္းတည္တံ့ကာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း သာသာယာယာ ရွိလွသည္။ လွည္းတန္းေဈးထဲမွ တင့္တင့္ထြန္းတို႔ ညီအမတေတြ ဖြင့္ထားေသာ မိန္းကေလးအသံုးအေဆာင္ ဆံညႇပ္မ်ား ဖဲျပားမ်ား ေရာင္းခ်ေသာဆိုင္မွာ ကြ်န္မတို႔သူငယ္ခ်င္းတစ္စု မၾကာခဏ သြားေရာက္ ေမႊေႏွာက္ေလ့ရွိသည္။ အင္းလ်ားကန္ေဘာင္တေလွ်ာက္မွ အေၾကာ္ဆိုင္တန္းေလးမ်ား၊ လွည္းကေလးနဲ႔ ဒိန္ခ်ဥ္သည္၊ တကၠသိုလ္ဓမၼာရံုေရွ႕မွ ပုစြန္ခြက္ေၾကာ္သုပ္၊ လွည္းတန္းေဈးထဲမွ အသုပ္စံု၊ ဆကာၾကီး မုန္႔ဟင္းခါး စသည့္ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္မ်ား၊ ရတနာထြန္းစတိုးဆိုင္ ဂိုးရွိဳး စတိုးဆိုင္ စသည္တို႔ျဖင့္ စည္ကား လွပေသာ လွည္းတန္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကာလမ်ားတြင္ ျမိဳ႕လည္ရုပ္ရွင္ရံုမ်ားဖက္သို႔ ေျခဦးမလွည့္ျဖစ္ေတာ့ပဲ ေျမနီကုန္းမွ ရုပ္ရွင္ရံုမ်ားတြင္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ရုပ္ရွင္သြားၾကည့္တတ္လာသည္။ ပင္မတကၠသိုလ္သို႔ မေရာက္ျဖစ္ေသာ္လည္း ရြယ္တူသူငယ္ခ်င္းမ်ားရွိရာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ လွိဳင္နယ္ေျမ (အာစီ တူး) ကို မၾကာ မၾကာ သြားေရာက္ လည္ပတ္တတ္လာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က စက္မွဳတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား ေနထိုင္ရာ ဒူးယား ခေပါင္း သဇင္ေဆာင္မ်ားမွာ ထိုလွိဳင္နယ္ေျမထဲတြင္ တည္ရွိ၏။

၁၉၈၈ ခုနွစ္ စက္မွဳတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းမွ စတင္လိုက္ေသာ အစိုးရ ဆန္႔က်င္မွဳမ်ား၊ ဆႏၵျပမွဳမ်ားတြင္ ရန္ကုန္သည္ အခ်က္အခ်ာက်ေသာေနရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အစိုးရမွ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းမွဳမ်ားေၾကာင့္ ရန္ကုန္၏ လမ္းမမ်ားတြင္ ေသြးေျမက်ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသား ျပည္သူ ရဟန္းရွင္လူေပါင္း မ်ားစြာ အသက္ဆံုးရွံဳးခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းမ်ား၊ တကၠသိုလ္မ်ား ရက္ရွည္ပိတ္လိုက္ေသာေၾကာင့္ ကြ်န္မတို႔၏ ေက်ာင္းသားဘဝသည္လည္း လိုအပ္သည္ထက္ မ်ားစြာ ပိုမို ရွည္လ်ားသြားခဲ့ေတာ့သည္။

(၃)
တတိယ ဆယ္စုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ရန္ကုန္သည္ ၾကိဳးစားႏိုးထလာေသာ္လည္း အတန္ငယ္ ေျခာက္ေသြ႔ေနျမဲ။ ေက်ာင္းမ်ား တကၠသိုလ္မ်ား သံတံခါး အထပ္ထပ္ ပိတ္ထားျမဲ။ ဆရာ ဆရာမမ်ား စာသင္ခန္းထဲတြင္ မေနရ၊ စာမသင္ရပဲ ေက်ာင္းတံခါးေစာင့္ အလုပ္မ်ား၊ လံုျခံဳေရးတာဝန္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ေနရၿမဲ၊ အခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ ညမထြက္ရ အမိန္႔ ရွိေနျမဲ။ အထင္ကရ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အေစာင့္အၾကပ္မ်ားျဖင့္ တားဆီးကာရံထားျမဲ ျဖစ္သည္။ ကြ်န္မတုိ႔၏ လွပ၍ တက္ႂကြလန္းဆန္းေသာ လူငယ္ဘဝ အဖိုးတန္ ေန႔ရက္ အခ်ိန္နာရီမ်ားကို ေက်ာင္းျပန္တက္ခြင့္ရရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားရင္းျဖင့္ ကုန္လြန္ေစခဲ့ရသည္။

ထင္မွတ္မထားေသာ တစ္ရက္တြင္ တကၠသိုလ္မ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ားျပန္ဖြင့္ခဲ့ေသာ္လည္း ေက်ာင္းတက္ရန္ အခ်ိန္ဇယားမ်ားကိုမူ တတ္ႏိုင္သမွ် တိုေအာင္ ခ်ံဳ႕ပစ္လိုက္ၾကသည္။ တစ္ႏွစ္စာ သင္ခန္းစာမ်ားကို ေျခာက္လႏွင့္အၿပီး တက္သုတ္ရိုက္ သင္ၾကားၾကရသည္။ ေက်ာင္းမွာ သင္ရံုျဖင့္ မလံုေလာက္ေသာေၾကာင့္ ကြ်န္မတို႔ ဘာသာစံုနီးပါး က်ဴရွင္ တက္ရသည္။ ေက်ာင္းသားတိုင္းစိတ္ထဲတြင္ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမ်ား အျမန္ဆံုးခန္းတိုင္ကာ ဘြဲ႕တစ္ခု ရဖို႔အေရးက အရာအားလံုးထက္ အေရးႀကီးေနခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ တစ္ခါမွ မၾကားစဖူး… စာေမးပြဲေမးခြန္း အေရာင္းအဝယ္သာမက အမွတ္ အေရာင္းအဝယ္ကိစၥမ်ားလည္း ၾကားလာရသည္။ အမွတ္တစ္မွတ္ကို ႏွစ္ေထာင္က်ပ္ ေဈးေပါက္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းဆင္းမ်ား ႏိုင္ငံျခားပိုင္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားတြင္ အလုပ္စဝင္ခ်ိန္ လခမွာ တစ္ေသာင္းခန္႔ျဖစ္ၿပီး သစ္လြင္လွပေသာ နစ္ဆန္း ဆန္နီ စူပါဆလြန္းတစ္စင္း၏ တန္ဖိုးမွာ ေလးသိန္းပင္ မျပည့္ေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ေငြေၾကးခ်မ္းသာသူမ်ား ပညာကို ေငြျဖင့္ စိတ္ႀကိဳက္ ဝယ္ယူႏိုင္ေသာ ေခတ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ လူတို႔၏ စိတ္ေနစိတ္ထားမ်ား အက်င့္စာရိတၱမ်ား ဘက္ေပါင္းစံုမွ ယိုင္နဲ႔ကုန္ၾကသည္။ အဆက္အသြယ္ေကာင္းေသာ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံရွိေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ျပည္ပသို႔ သြားေရာက္ ပညာသင္ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕သူငယ္ခ်င္းမ်ား ေက်ာင္းစာသင္ခန္းကို စြန္႔ကာ စီးပြားေရးေလာကထဲသို႔ ေရာက္ကုန္ၾကသည္။ တစတစ ႏိုးထစျပဳလာေသာ ရန္ကုန္ႏွင့္အတူ ရန္ကုန္လမ္းမမ်ားေပၚတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမို ရွဳတ္ေထြးလာၾကသည္။ အခ်က္ေပးဟြန္းသံမ်ား က်ယ္ေလာင္လာကာ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မွဳမ်ားလည္း မ်ားျပားလာခဲ့သည္။ ထို႔အတူ လူအမ်ား၏ စိတ္ေနစိတ္ထားတို႔သည္လည္း ရွဳတ္ေထြးလာၾက၏။ ရန္ကုန္၏ ေဆာင္းသည္ အေအးဓါတ္ နည္းပါးလာသည္။ ေႏြညမ်ားသည္ ထင္မထားေလာက္ေအာင္ အပူရွိန္ ျပင္းလာျပီး မိုးအဝင္ ေနာက္က်ခဲ့သည္။ ပိေတာက္ပန္းမ်ား ပြင့္ခ်ိန္လြန္ခဲ့သည္။ ျမင့္တက္လာေသာ အပူရွိန္ႏွင့္ အလာေနာက္က်ေသာ မိုးေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ ေရခမ္းသည္။ ေလာပီတမွ မီးအား အျပည့္ ထုတ္မေပးႏိုင္ေတာ့ေသာအခါ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ လွ်ပ္စစ္မီး မွန္မွန္ မရေတာ့ပါ။ မတတ္ႏိုင္သူမ်ား ဖေယာင္းတိုင္မီးထြန္း၍ တတ္ႏိုင္သူမ်ားက မီးစက္မ်ား ဝယ္ယူတပ္ဆင္ၾကရ၏။ ငယ္စဥ္က ျမင္ခဲ့ရေသာ္ ခ်ိဳးျဖဴ ေရပိုက္လံုးၾကီးထဲတြင္ ေရမရွိေတာ့ျပီထင့္… ရန္ကုန္တြင္ ေရလည္း မွန္မွန္ မရေတာ့ပါ။ အဝီစိတြင္းမ်ား အျပိဳင္အဆိုင္ တူးေဖၚၾကရ၏။ မီးလာခ်ိန္တြင္ အလုအယက္ ေရတင္ရေသာ ယဥ္ေက်းမွဳ စတင္ထြန္းကား၏။ ခ်စ္ေသာ ရန္ကုန္သည္ မလိုအပ္ပါပဲ ဆူညံ ပူေလာင္လာခဲ့ၿပီ။

တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သာမက ႏိုင္ငံတနံတလ်ား လူေနမွဳစရိတ္မ်ား ကုန္ေစ်းႏွဳန္းမ်ား အစစ အရာရာ ၾကီးျမင့္လာခဲ့သည္။ မိသားစုမ်ား စားဝတ္ေနေရး ၾကပ္တည္းလာၾကသည္။ ဒုစ႐ိုက္မွဳမ်ား မ်ားျပားလာခဲ့သည္။ လူသားအခ်င္းခ်င္း သူ႔ထက္ငါ အလုအယက္အႏိုင္ယူ ေက်ာ္လႊားခ်င္လာၾကသည္။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာမ်ား မွိန္ေဖ်ာ့ပါးလ်ခဲ့သည္။ နားမ်က္စိ အတန္ငယ္ပြင့္သည္ဟု ဆိုရမည္လား... ျပည္ပႏွင့္ ကူးလူးဆက္သြယ္မွဳ ပိုမို မ်ာျပားလာခဲ့သည္။ ေခတ္မီတိုးတက္ေသာ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းမ်ားေနာက္ကို မမီမကမ္း ၾကိဳးစား လိုက္ပါၾကရ၏။ ႐ုပ္ဝတၳဳပစၥည္းမ်ား အတန္အသင့္ ျပည့္စံုလာေသာ္လည္း မိသားစုဘဝမ်ားက အရင္ကလို ေပ်ာ္ရႊင္စရာ သိပ္မေကာင္းလွေတာ့ေခ်။ လသာေသာညမ်ားတြင္ မိသားစု စံုလင္ေသာ စကားဝိုင္းမ်ားကို ညကိုးနာရီခြြဲ သတင္းအျပီး ျပသေသာ ရုပ္ျမင္ဇာတ္လမ္းတြဲမ်ားႏွင့္ အစားထိုးျဖစ္ၾကသည္။ ညစာစားအၿပီး အေညာင္းအညာေျပ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ိန္မ်ားကို တ႐ုတ္တန္းဖက္သို႔ ကားေမာင္းကာ ဝက္သားတုတ္ထိုးစားရင္း၊ အေအးေသာက္ရင္း၊ ဗီဒီယို အေခြငွားရင္း ေဈးဝယ္ရင္းျဖင့္ ကုန္လြန္ျဖစ္ၾကသည္။ ရန္ကုန္သည္ တိုးတက္လာသည္လား ဆုတ္ယုတ္သြားသည္လား ကြ်န္မအတြက္ ေရရာေသာ အေျဖမရွိပါ။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ပန္းဆိုးတန္း ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ေပးေသာရံုး၊ ဘားလမ္းမွ ႏိုင္ငံျခားေငြေၾကး လဲလွယ္ေသာရံုး၊ ဘြဲ႕လက္မွတ္မ်ားကို ဘာသာျပန္ေသာရံုးလို ေနရာမ်ားတြင္ လူႀကီး လူငယ္မ်ားျဖင့္ တိုးမေပါက္ေအာင္ စည္ကားခဲ့ပါသည္။ အစိုးရကေတာ့ "ျပည္ပအားကိုး ပုဆိန္႐ိုး" ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္ကို ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်က္ႏွာဖံုးတြင္ ေန႔စဥ္ ေန႔တိုင္းေဖၚျပေနခဲ့သည္။

ထိုကာလ ရန္ကုန္တြင္ အဂၤလိပ္စာ အေရးအေျပာ သင္တန္း၊ ကြန္ပ်ဴတာ သင္တန္း၊ စာရင္းကိုင္သင္တန္းမ်ားမွ အစ ထမင္းခ်က္ ဟင္းခ်က္သင္တန္း၊ မုန္႔လုပ္သင္တန္းမ်ား အဆံုး သင္တန္းေပါင္းစံု ထြန္းကားသည္။ သင္တန္းတိုင္းလည္း လူျပည့္သည္။ စားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ ဘီယာဆိုင္မ်ားတြင္ ကာရာအိုေက ဆိုၾကျပီး ပန္းကုံးစြပ္ ယဥ္ေက်းမွဳ စတင္ထြန္းကားသည္။ ေရႊတိဂံုဘုရားကို စက္ေလွခါး ဓါတ္ေလွခါးတို႔ုျဖင့္ တက္ႏိုင္ၿပီ။ "ေမာင္မယ္အတူ ေတာင္ဖက္မုဒ္က ေလွခါးထစ္ေတြ တက္ရင္းနဲ႔ေလ ေရၾကည့္ၾကတာေပါ့..." ဆိုသည္မွာ သီခ်င္းအျဖစ္ သီဆိုရံုသာ က်န္ရစ္ေတာ့သည္။ ရန္ကုန္သည္ ေနရာတိုင္းတြင္ အရင္စလို ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ဂံုးေက်ာ္တံတားမ်ား၊ ေခတ္မီတိုက္တာမ်ား၊ ဟိုတယ္ၾကီးမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ စတိုးဆိုင္ၾကီးမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ တင္သြင္းေသာ အဝတ္အထည္မ်ား၊ အသံုးအေဆာင္မ်ား၊ တစ္ပတ္ရစ္ကားမ်ားျဖင့္ ရန္ကုန္သည္ အနည္းငယ္ လင္းလက္လာသေယာင္ ထင္ရသည္။ သို႔ေသာ္ ယခင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတုန္းကလို ေအးခ်မ္းမွဳမ်ား ရွာမရေတာ့ေခ်။ ရန္ကုန္၏ အပူခ်ိန္ ဒီကရီမွာ တရိပ္ရိပ္... ျမင့္သည္ထက္ ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

(၄)
သည္လိုႏွင့္ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာကို ရွာေဖြခဲ့သည္လား၊ ကိုယ့္အတၱကို ကိုယ္ ေရွ႔တန္းတင္ခဲ့သည္လား၊ အလိုဆႏၵကို ဦးစားေပးခဲ့သည္လား၊ ကြ်န္မက ထိုအရာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ယူခဲ့သည္လား ထိုအရာမ်ားက ကြ်န္မကို ေရြးခ်ယ္ယူသြားသည္လား… တပ္တပ္အပ္အပ္ မေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ကြ်န္မ၏ တတိယ ဆယ္စုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ခ်စ္ေသာ ရန္ကုန္ကို စြန္႔ခြာရန္ အေၾကာင္းဖန္လာခဲ့ေတာ့သည္။ ေနရာေဒသ အသစ္တစ္ခု၏ ဖမ္းစားမွဳႏွင့္ မတူညီေသာ ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ေနထိုင္ဆက္ဆံမွဳ အေျပာင္းအလဲမ်ားၾကားတြင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အေျခခိုင္ခိုင္ ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားရင္း ရန္ကုန္ႏွင့္ ကြ်န္မ အလွမ္းေဝးခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္သတင္းမ်ားကိုမူ ၾကားႏိုင္သေလာက္ နားစြင့္ေနခဲ့ျမဲ။ ၂၀၀၇ ေရြဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ၂၀၀၈ နာဂစ္မုန္တိုင္းတို႔က ရန္ကုန္ကို အရုပ္ဆိုးေအာင္ ဒုကၡေပးခဲ့ၾကျပန္သည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ားတြင္ ခ်စ္ေသာရန္ကုန္ကို စိတ္မေကာင္းစြာ ေငးၾကည့္ရင္း ကြ်န္မ တတ္စြမ္းသည့္ဖက္မွ ျဖည့္ဆည္း ကူညီခဲ့ပါသည္။ ရပ္ေဝးတစ္ေနရာမွ ကြ်န္မကို ခ်စ္ေသာ ရန္ကုန္က ခြင့္လႊတ္နားလည္ေပးလိမ့္မည္ဟုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။

သည္လိုႏွင့္ ေနာက္ထပ္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု အလြန္တြင္ ရန္ကုန္ကို ကြ်န္မ ျပန္ၾကည့္ျဖစ္ခဲ့သည္။ အစစ အရာရာ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲေနျပီျဖစ္ေသာ ရန္ကုန္သည္ ကြ်န္မကို မဂၤလာဒံုေလဆိပ္မွ စတင္ကာ ခပ္စိမ္းစိမ္း ၾကိဳဆိုေလသည္။ ကြ်န္မ ရန္ကုန္တြင္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိေသာ ေန႔ရက္မ်ားအတြင္း ကိုယ္တိုင္ႏွစ္သံုးဆယ္နီးပါး သိကြ်မ္းရင္းႏွီး ခ်စ္ခင္ခဲ့ဖူးေသာ ငယ္ခ်စ္ ရန္ကုန္ကို လိုက္လံရွာေဖြမိသည္။ သို႔ေသာ္ ခ်စ္ေသာရန္ကုန္သည္ ေရႊတိဂံုမွလြဲလွ်င္ ရန္ကုန္ မဟုတ္ေတာ့ေခ်၊ ျမင္ရ ေတြ႕ရသမွ် အရာအားလံုးသည္ မည္သို႔မွ် မႏွိဳင္းယွဥ္သာေအာင္ တိတိပပ ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီ။ အေျပာင္းအလဲမ်ားလွေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႔ၾကီးထဲမွ ရန္ကုန္သည္ ကြ်န္မအတြက္ေတာ့ အစိမ္းသက္သက္။ ေနာက္ပိုင္း အခါအခြင့္သင့္သလို နွစ္နွစ္ တစ္ၾကိမ္၊ သုံးနွစ္ တစ္ၾကိမ္ ျပန္ေရာက္ျဖစ္ေသာအခါတိုင္းလည္း ရန္ကုန္သည္ ကြ်န္မအတြက္ စိမ္းျမၿမဲ စိမ္းျမေနဆဲ။ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ မသိခဲ့ဖူးသူ တစ္ေယာက္လို ျဖစ္ေနျမဲ။ ကြ်န္မကလည္း ကြ်န္မ သိခဲ့ဖူးေသာ၊ ကြ်န္မ ခ်စ္ခဲ့ဖူးေသာ ရန္ကုန္ကို (ေခါင္းမာမာျဖင့္) ေမွ်ာ္လင့္တၾကီး လိုက္လံ ရွာေဖြေနခဲ့ျမဲ။ အကြ်မ္းတဝင္ရွိခဲ့ဘူးေသာ ရန္ကုန္ - ကြ်န္မဘဝထဲက (အၿပီးတိုင္) ေဝးကြာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ျပီ ဆိုသည္ကို လက္မခံႏိုင္ေသးသ၍ ေနာက္ေနာင္တြင္လည္း ကြ်န္မ ခ်စ္ေသာ ရန္ကုန္ကို အစဥ္အျမဲ လိုက္လံရွာေဖြျဖစ္ေနဦးမည္သာ။

သက္ေဝ
(၃ ဇြန္ ၂၀၁၉)
- ေမတၱာေပါင္းကူးစာေပမွ ထုတ္ေဝေသာ "ရန္ကုန္အက္ေဆး" စာအုပ္တြင္ ေဖၚျပပါရွိၿပီး ျဖစ္သည္။